Adam Balcerzak


Cypr Południowy - październik 2012

Jest połowa października, pogoda zaczyna skłaniać do rozmyślań o nieuchronnie nadchodzącej zamianie magnezji na dziabki oraz butów wspinaczkowych na raki. Pozostał w tym letnim sezonie może jeszcze jeden lub góra dwa wyjazdy. Na szczęście mamy jeszcze ciepłe kraje, z tzw. tanimi liniami, co zawsze razem daje możliwość zakończenia letniego sezonu w słońcu i dwudziesto paro stopniowych temperaturach. W tym roku obowiązki służbowe zawiodły mnie na Cypr Południowy (od 1974 wyspa jest podzielna na część południową, która obecnie jest członkiem UE i strefy euro oraz część północną kontrolowaną przez Turcję) – kraj zupełnie nie kojarzony z możliwościami wspinania. Po kilkudniowym wspinaczkowym pobycie na wyspie ten brak informacji możemy tylko tłumaczyć specjalizacją Cypru Południowego w turystyce all inclusive adresowanej w szczególności do rosyjskiego turysty (a tego jest ci tutaj dostatek), lub generalną filozofią życia i pracy człowieka śródziemnomorskiego – marketing miejscówek skalnych przecież mogą robić sobie sami wspinacze np. brytyjscy (notabene wyłącznie takich było mi dane spotkać i z tego co wiem są oni wiodącymi propagatorami wspinania na Cyprze). W każdym bądź razie jeżeli trudno jest zaakceptować Cypr jako wyłącznie cel wspinaczkowy, bezwzględnie wspinanie na wyspie może stanowić doskonałe uzupełnienie rodzinnego wyjazdu nad cypryjskie Morze Śródziemne, czy też może być doskonałym wytchnieniem od „relaksu” typu all inclusive!    

 

Wspinaczkowa charakterystyka wyspy

Dużą zaletą wspinania na Cyprze jest jego różnorodność, z obecnie coraz rzadziej spotykanym, oczywiście poza Wielką Brytanią, dominującym wspinaniem tradowym. Na całym Cyprze (także w części tureckiej) miłośnicy klasyki mogą znaleźć ponad 200 dróg nieubezpieczonych. Zwolennicy wspinania sportowego znajdą tu o połowę mniejszą ilość dróg obitych. Możliwości tradowania są w szczególności dostępne w rejonie Cavo Greko, gdzie znajduje się ponad 40 dróg nieubezpieczonych o trudnościach od D do E6 (oczywiście wycenianych w skali brytyjskiej) i tylko kilka dróg sportowych. Pozostawiając Cavo Greko dla klasyków, w przypadku miłośników wspinania sportowego konieczne jest odwiedzenie dwóch miejscówek: Ineia Gerakopetra oraz Dhiarizos – Kourtelorotsos skał północnych i południowych. Niestety ja ze względu na limit czasowy musiałem zadowolić się wizytą tylko w tych dwóch sportowych rejonach. 

 

Ineia – Gerakopetra

Wspinanie na Cyprze zacząłem od w Ineia – Gerakopetra. Jest to miejsce, którego nie można ominąć zarówno ze względu na walory krajoznawczo-estetyczne – niesamowity widok na Morze Śródziemne i zatokę Lara oraz piękne drogi i sam charakter skały – stosunkowo twardy piaskowiec. To ostatnie może być w szczególności interesujące dla naszych rodaków, którzy chcieliby spróbować tarcia w piachach w dużo bardziej komfortowych psychicznie warunkach niż jest to możliwe w klasycznych miejscówkach jak nasza Hejszowina, skały Saksońskie czy czeski Labak. W rejonie tym znajduje się około 40 doskonale obitych dróg o trudnościach od 4 do 8a+ i długości od kilku do ponad trzydziestu metrów. Tym samym jako minimum warto zabrać ze sobą linę sześćdziesięciometrową oraz co najmniej 13 ekspresów. Przy trudnościach od 5 do 7 każdy znajdzie po kilka ładnych i różnorodnych linii, plus ekstremum ściany Peter Pan 8a+. Po wspinaniu doskonałym pomysłem jest relaks i kąpiel w morzu na niezagospodarowanej plaży Lara, którą widzimy z skały Gerakopetra. Plażowanie w tym miejscu stanowiło dla mnie doskonałe ukoronowanie pracowitego dnia w ścianie. Dojazd do plaży wąską betonową drogą, widoczną z skał, samochodem bez napędu cztery na cztery jest również doświadczeniem samym w sobie. 

 

 

Najbliższy wygodny kamping znajduje się na wybrzeżu w Coral Bay. Możliwe jest również nocowanie przy skale, jednak ten wariant ma pewne istotne wady: konieczność wniesienia kilkaset metrów sprzętu biwakowego pod skały, w rejonie jest bardzo często wietrznie, co nie sprzyja komfortowemu biwakowaniu i jest to miejscówka bardzo sucha. Dodatkowo miłośnicy pełzającej fauny mogą tu znaleźć sporą ilość lokalnych żmij.  

 

 

Jak tam dotrzeć? Aby dojechać w skały z Pafos kierujemy się drogą B7 na Polis. Za wioska Stroumpi skręcamy w lewo do wioski Kathikas. Za nią jedziemy na północ drogą E709 kilka kilometrów i skręcamy w lewo do miejscowości Pano Arodes i Kato Arodes, po przejechaniu których dojeżdżamy do miejscowości Inea. Z wioski Inea kierujemy się na bazę radarową Armii Cypryjskiej. Przy drogowskazie na Droushia – tą drogę prowadzącą na prawo ignorujemy, skręcamy w jedną z wąskich uliczek na lewo. Na pewno warto zapytać mieszkańców wioski, którą uliczką jechać, gdyż dość łatwo jest zabłądzić. Po dojechaniu do bazy wojskowej zatrzymujemy się przy betonowej drodze z zakazem wjazdu, gdzie zostawiamy samochód. Idziemy kilkaset metrów w górę wzdłuż bazy, po czym skręcamy w prawo w polną drogę (na kamieniu przy wejściu na polną drogę znajduje się plakietka z logiem wspinacza), gdzie widać już skały.

 

 

Dolina Dhiarizos – Kourtelorotsos, skały "Petra Pro Kidasi"północne i południowe 

 

 

Po nasyceniu się wspinaniem w piaskowcu udałem się do polecanego przez napotkanych Brytyjczyków Dhiarizos. Miejsce to oferuje najlepsze drogi sportowe na wyspie w szarym wapieniu, który jednak w przeciwieństwie do naszego ukochanego polskiego „mydła” oferuje bardzo dobre tarcie. Wspinanie tu może być źródłem analogicznych wrażeń do niektórych miejscówek Frankenjury. Rejon oferuje ponad 30 dróg o trudnościach od 4 do 7b. W skałach północnych przy trudnościach dla „normalnych ludzi” w szczególności można polecić Kalitechnis 6a, Epea Pteroenda 6b+, bardzo estetyczną linię Mageia 6c+, która może pretendować do grona najładniejszych dróg sportowych Cypru. W skałach południowych warto polecić drogę M&M wariantem prostującym za 6b. Szczególnie ważną zaletą tej miejscówki jest ułożenie skał, umożliwiające znalezienie ciekawych celów w cieniu o każdej porze dnia. Bardzo silną stroną tego rejonu jest także fantastyczne miejsce do biwakowania w lasku za skałami południowymi nad rzeką w odległości 50 metrów od skał.  
 

 

 

Miejscówka ta znajduje się w połowie drogi między Pafos a Lemesos nad rzeką Dhiarizos. Jadąc z Pafos w kierunku Lemesos wybieramy drogę B6, po czym po około 15 kilometrach skręcamy w lewo w drogę F616 prowadząca w góry Troodos. Po 15 kilometrach drogą F616, przejechaniu miejscowości Agios Georgios i minięciu Extreme View Cafe przy samej drodze widzimy skały. Na drodze F616 ciekawostką krajobrazowo-folklorystyczną mogą być  pędzone przez lokalnych konnych pasterzy stada kóz! Nam w drodze w skały udało się przejechać przez sam środek takiego stada, co jest wyjątkowym widokiem w kontekście niektórych charakterystyk rolnictwa w dwukrotnie per capita bogatszym kraju niż Polska.

 


 

Po zakończeniu wspinania także polecam relaks na plaży – zgodnie z mitologia grecką miejscu narodzin Afrodyty. Jest to najprawdopodobniej jedna z najładniejszych, mimo historycznego charakteru, nieskomercjalizowanych plaż Cypru Południowego. Aby tu dojechać wracamy na drogę B6 i kierujemy się na Lemasos, po około pół godziny dojeżdżamy do celu.   

Patenty i inne ważne informacje

Najlepszy termin na przyjazd

Na Cyprze można się wspinać w zasadzie w ciągu całego roku, jednak ze względu na oczywiste dość dla nas wysokie temperatury najlepszymi okresami są wiosna lub jesień. Druga połowa października w moim wypadku okazała się optymalna. Przyjazd poza sezonem letnim daje nie tylko możliwości wspinania w pożądanych przez przeciętnego Polaka temperaturach, ale sprzyja korzystaniu z niższych posezonowych cen.

Dojazd na Cypr Południowy i transport na wyspie

W przypadku podróży z Polski dostępne jest połączenie lotnicze z Lotniska Chopina w Warszawie do Larnaki usytuowanej około 50 kilometrów od stolicy kraju Nikozji. Na Cyprze istnieje możliwość poruszania się autobusowym transportem publicznym lub prywatnymi busami (szczegóły dostępne są na stronie http://www.wspinanienacyprze.eu/), jednak w przypadku krótszego pobytu najbardziej praktyczne, dające pełną swobodę i bardzo popularne jest wypożyczenie samochodu – najtańszy wariant kosztuje około 30 euro dziennie. Uwaga – na Cyprze, który jest byłą kolonią brytyjska panuje ruch lewostronny, na szczęście drogi są bardzo dobrze oznakowane, można się więc stosunkowo szybko przyzwyczaić. Po samym przyjeździe w przypadku braku GPS’a warto zaopatrzyć się w informacji na lotnisku lub pierwszym lepszym hotelu w bezpłatną „A Visitor’s Map of Cyprus”, która jest w pełni wystarczającą mapą samochodową kraju. 

Topo

Niestety do dzisiaj nie zostało wydane drukowane przewodniki rejonów cypryjskich, jednak dostępna jest bardzo dobrze przygotowana przez Brytyjczyków strona zawierająca wszystkie najważniejsze miejscówki:  Rock Climbing in Cyprus - http://www.cyprusrocks.eu/. Jednak co ważniejsze jest także bardzo dobra Polska strona o wspinaniu na Cyprze, która dodatkowo zawiera wiele interesujących informacji o wyspie: Wspinanie na Cyprze - http://www.wspinanienacyprze.eu/. W przypadku wspinania się w Ineia – Gerakopetra sugeruję korzystanie z topa na tej stronie. Jest ono bardziej dokładne i aktualne niż brytyjskie. Z kolei w przypadku Dhiarizos warto korzystać ze strony Brytyjczyków.

Zobacz Galerię